Monday, November 28, 2005

دست‌كاري تيترها


از خبرگزاري پركار و معتبري مثل ايسنا بعيد است كه اينچنين شانتاژ خبري كند. نمي‌دانم شايد دستور گرفته‌اند از شوراي عالي امنيت ملي كه چنين تيتري را انتخاب كنند. ولي در هر صورت اين كار ايسنا مصداق بارز شانتاژ خبري است.
بعد از مرگ زهرا كاظمي خبرنگار ايراني-كانادايي در زندان اوين روابط ديپلماتيك دو كشور رو به وخامت نهاد تا جايي كه كانادا چندين بار پيش نويس قطعنامه‌هايي را به علت نقض حقوق بشر عليه ايران آماده كرد. حالا در حالي كه روابط ايران و كانادا روز به روز وخيم‌‌تر مي‌شود، خبري بر روي تلكس خبري ايسنا مي‌آيد مبني بر اينكه سفير كانادا گفته است كه ايران از استانداردهاي بالاي دموكراسي و رعايت موازين حقوق بشري برخوردارست. جاي تعجب دارد! سفير كانادا چنين موضعي گرفته است؟! اگر واقعا اينچنين گفته كه خيلي در گفتارشان تناقض ايجاد مي شود. از يك كشور قدرتمندي به لحاظ ديپلوماتيك مثل كانادا بعيد است!
اما وقتي صفحه خبر را باز مي‌كنيم و مطلب را مي‌خوانيم، با جمله ديگري برخورد مي‌كنيم كه لحن ديگري دارد و منظور چيز ديگري‌ست. سفير كانادا كشور ما را با كشورهاي منطقه و همسايه مقايسه كرده و گفته كه ايران در مقايسه با كشورهاي منطقه از استانداردهاي بالاي دموكراسي و رعايت موازين حقوق بشري برخوردار است.
به نظر من معني اين دو جمله خيلي با هم تفاوت دارد. قياس دموكراسي در كشور ما با منطقه كجا و مقايسه جهاني كجا! بله، درست مي گويد سفير كانادا؛ در قياس با كشورهايي نظير پاكستان با حاكم نظامي‌اش و كشورهاي عربي با پادشاهان ديكتاتورش و همچنين كشورهاي تازه استقلال يافته شمالي و نيز تازه از ديكتاتوري آزاد شده همسايگان غربي و شرقي، ميزان دموكراسي در كشور ما بسيار بالاتر است. در اين حرفي نيست و يك بچه هفت ساله هم مي‌داند. اما اگر اين عبارت "قياس با كشورهاي منطقه" را از جمله سفير كانادا حذف كنيم معني جمله كاملا عوض مي‌شود. اين معنا را پيدا مي‌كند كه كشور ما از استاندارد‌هاي بالاي دموكراسي و آزادي بيان در سطح بين‌المللي برخوردار است كه اين طور نيست. ما از لحاظ ظرفيت‌پذيري دموكراسي و رعايت حقوق بشر در سطح بسيار پائيني قرار داريم. در كل حقوق بشر در خاورميانه در شرايط بحراني قرار دارد كه پرداختن به آن وقت ديگر مي‌خواهد.
مديران خبرگزاري دانشجويان ايران بايد دقت كنند كه كساني كه وارد سايت‌شان مي‌شوند و خبرهايشان را دنبال مي‌كنند، كمابيش اخبار ايران را دنبال مي‌كنند و بالطبع نسبت به اين نوع تيترها حساسيت نشان مي‌دهند؛ خب چرا بايد دولت كانادا در اين شرايط چنين موضعي بگيرد؟ خبر مهم مي‌شود. خواننده فورا خبر را دريافت و آنرا مطالعه مي‌كند و وقتي خبر را تا انتها ‌خواند، تازه مي‌فهمد كه تيتر دست‌كاري شده است و منظور سفير كانادا چيز ديگري است.
همان طور كه در ابتدا هم گفتم شايد اين تيتر دستوري باشد، نمي‌دانم؛ ولي خب بايد اين را در نظر بگيرند آقايان آمر كه به هر حال خبر خوانده مي شود و ماهيت خبر مشخص؛ حداقل اگر فكر مي‌كنند با تبليغات رسانه‌اي مي‌توانند افكار عمومي را منحرف كنند، بايد كمي فني‌تر عمل كنند.